Mocowanie – zabezpieczenie instalacji

Duża elastyczność przewodów (szczególnie z tworzyw sztucznych) wymaga stosowania kompensacji dzięki tzw. „odcinkom giętkim”. Możliwość kompensacji wzrasta, gdy rurociąg posiada naturalne załamania. Przemieszczanie „odcinków giętkich” nie może być ograniczone przez zablokowanie obejmami, wypukłością ścian itp. W przypadku, gdy wydłużenia nie mogą być skompensowane przez naturalne załamania rurociągu, należy stosować kompensatory. W systemach rur plastikowych zaleca się kompensatory w kształcie litery „U”. Stosując kompensatory należy starannie wyznaczyć usytuowanie punktów stałych.

Dla prawidłowej eksploatacji instalacji należy:
– umożliwić każdemu odcinkowi rur rozszerzanie bez ograniczeń
– nie dopuścić, aby odkształcenia działały na zbyt krótki odcinek przewodu.

Mocowanie przewodów instalacji jest często pomijane i bagatelizowane przez monterów/instalatorów. Mocowanie przewodów powinno zapewnić ich wydłużalność spowodowaną zmianami temperatury. Usytuowanie punktów stałych powinno być starannie dobrane, aby zapewnić kompensację przewodów. Odległości pomiędzy obejmami przesuwnymi zależne są od temperatury czynnika i średnicy przewodu.


Poniżej w tabeli współczynniki rozszerzalności cieplnej dla wybranych rodzajów rur:

Rodzaj rury Miedź PPR PPR STABI PEX/AI./PEX STAL
Wsp. Rozszerzalności cieplnej 0,017mm/mK 0,15mm/mK 0,030mm/mK 0,025mm/mK 0,012mm/mK

Porównując przykładowo rurę stalową i rurę PPR, współczynnik rozszerzalności cieplnej w rurze PPR jest ponad 10 razy większy, co oznacza, że rury PPR podczas wzrostu temperatury wydłużają się ponad 10 razy więcej niż rury stalowe.

Minimalne odległości pomiędzy uchwytami dla różnych rodzajów rur:

Rura miedziana:

Średnica zewnętrzna (nominalna) [mm]
12 15 18 22 28 35 42 54
Odległość pomiędzy uchwytami [cm]
125 125 150 200 225 275 300 350

Rura PPR:

Temperatura przepływającej wody
20°C 30°C 40°C 50°C 60°C 80°C 100°C
Średnica rur PPR [mm] Odległości pomiędzy uchwytami [cm]
16 75 70 70 65 65 55 40
20 80 75 70 70 65 60 45
25 85 85 85 80 75 70 50
32 100 95 95 90 85 75 55
40 110 110 105 100 95 85 60
50 125 120 115 110 105 90 70
63 140 135 130 125 120 105 80
75 155 150 145 135 130 115 80
90 165 165 155 150 145 125 95
110 185 180 175 165 160 140 105

Rura PEX:

 

Średnica zewnętrzna [mm]
16 20 25 32
Odległości pomiędzy uchwytami [cm]
100 100 150 150

Koniecznym rozwiązaniem jest usytuowanie mocowania/punktu stałego w miejscu zamontowania armatury. W przypadku zastosowania armatury regulacyjnej na instalacji należy zastosować obustronne zamocowanie rurociągu za i przed armaturą, ponieważ stanowi ona duże obciążenie instalacji. Uchwyty mocujące zabezpieczają armaturę między innymi przed obciążeniami spowodowanymi przemieszczaniem się rur pod wpływem zmiany temperatury, zmiany ciśnienia i uderzeń hydraulicznych. Nie zastosowanie się do wyżej wymienionych wytycznych może doprowadzić do uszkodzenia armatury.


Przewód wodociągowy przed i za zestawem wodomierzowym powinien być tak umocowany, aby jakikolwiek element zestawu wodomierzowego nie mógł zmienić swojego położenia pod zjawiskiem uderzenia hydraulicznego.
Wodomierz nie powinien być narażony na nadmierne naprężenia spowodowane przez rurociągi lub wyposażenie. Jeśli jest to konieczne należy zamontować go na cokole lub w uchwycie. Poza tym rury łączące po stronie dopływowej i odpływowej powinny być odpowiednio zamocowane, aby żadna część instalacji nie przemieściła się pod wpływem wody, gdy wodomierz jest demontowany lub odłączony z jednej strony .